اکنون چند سالی است که استفاده از فایل های زیرنویس بسیار رواج پیدا کرده و به هرچه بهتر دیدن و فهمیدن فیلم کمک میکند. اما دانستن نحوه استفاده و تنظیم آن هم بسیار مهم است تا لذت استفاده از آن با اعصاب خوردی و پشیمان شدن از به کار بردن یک فایل زیرنویس جایگزین نشود.

در این جا سعی میکنیم تا در مورد به کار بردن فایل ها و مهمترین نکات برای استفاده از آن ها ، مطالبی رو ارایه کنیم.

روش اول:

دانلود VOBSUB

دانلود قلم های استاندار فارسی 1 

دانلود قلم های استاندارد فارسی 2

روشی که در این قسمت ارایه میشه یکی از متداول ترین و معمولترین روش هاست و آن استفاده از یک فیلتر یا کدک برای زیرنویس است.

ابتدا شما باید برنامه VobSub  رو در کامپیوتر خود داشته باشید و اگه ندارید باید آن را نصب کنید. سپس فایل زیرنویس و فایل فیلم رو در یک پوشه و در کنار هم کپی کنید.(البته ، بهتر است این کار رو بکنید و در غیر این صورت هم معمولا مشکلی پیش نمی آید)

توجه :  دقت کنید که نام فایل زیرنویس و نام فایل فیلم دقیقا باید یکسان و همانند باشد(البته صرفنظر از پسوند) به عنوان مثال:

نام فیلم : X-Y.avi

نام زیرنویس : X-Y.srt

اکنون فایل ویدیویی خود را توسط نرم افزار Media Player Classic یا نرم افزارهایی که با این کدک مچ هستند  اجرا کنید. در هنگام اجرا دقت کنید که یک فلش سبز رنگ در قسمت Tray icon  شما ظاهر میشود.

 روی این فلش کلیک کرده تا این پنجره باز شود.

 

روی گزینه open کلیک کرده و سپس فایل زیرنویس خود را انتخاب کنید. کم کم به انتها نزدیک میشویم. فقط کافیست روی Text Settings کلیک کرده تا پنجره زیر باز شود.

حالا روی قسمتی که در عکس نشان داده شده کلیک کنید و زبان یا گزینه ARABIC را انتخاب کنید. در ضمن یک قلم فارسی مناسب(برای زیرنویس های فارسی) هم انتخاب کنید. در این قسمت شما میتوانید رنگ ، سایز و ... قلم خود را نیز تغییر دهید.

حالا 2 بار OK را بزنید و از دیدن زیرنویس لذت ببرید.

روش دوم :

گرچه استفاده از VobSub بسیار رایج تر و حرفه ای تر است اما شاید خیلی از افراد دچار مشکل بشند و به هر دلیلی این برنامه براشون مفید واقع نشه. تو این قسمت روشی رو معرفی میکنیم که نه تنها بسیار ساده است بلکه کار آمد  و مطمئن نیز هست. پلیرهایی  هستند که بدون هیچ فیلتر یا نرم افزار  کمکی قادر به نشون دادن فایل های زیرنویس هستند و تقریبا هیچ کدام از مشکلاتی که ممکن است در استفاده از روش اول یا روش های مشابه پیش آید را ندارند. در زیر به معرفی دوتا از بهترین آنها می پردازیم :

کریستال پلیر (Crystal Player):  

دانلود کریستال پلیر (با حجمی کمتر از 2Mb)

کریستال نرم افزاری کم حجم و مفید است که امکانات خوبی را در اختیار شما میگذارد. در زیر تصویری از محیط نرم افزار را میبینید.

اما چگونه از این برنامه برای لود کردن فایل های زیرنویس استفاده کنیم.

هنگامی که شروع به پخش فیلم مورد نظر کردید تنها کافیست که بر روی آن کلیک راست کرده و از منوی باز شده گزینه Attach Subtitle یا کلید های ترکیبی Shift+O  را بزنید. سپس فایل زیرنویس مورد نظر خود را از هر کجای هارد دیسک خود انتخاب کنید و به راحتی زیرنویس به نمایش در می آید. به همین راحتی!

توجه :  چه در این نرم افزار و چه در نرم افزاری که در ادامه معرفی میکنیم لازم نیست که نام فایل زیرنویس ونام فایل فیلم شما ،  یکی باشد. در ضمن شما میتوانید فایل زیرنویس را از هر درایوی که بخواهید انتخاب کنید. به همین دلیل در این گونه پلیرها با محدودیت هایی که در روش اول وجود داشت رو به رو نخواهید شد.

ممکنه که زیرنویس های فارسی به درستی نشان داده نشوند. برای این کار گزینه subtitle   رو که در عکس نشان داده شده  بزنید و از منوی باز شده Select font  را انتخاب کنید. در پنجره باز شده یک قلم فارسی مناسب انتخاب کنید (ممکن است مجبور شوید تا چند بار این کار را انجام دهید تا یک قلم مناسب پیدا کنید که زیرنویس به درستی نشان داده شود). میتوانید رنگ و اندازه  قلم را هم تعیین کنید. امکانات دیگری هم وجود دارد که آشنایی با آن ها را به عهده شما میگذاریم.

یکی از امکانات این پلیر که البته بعدا به طور مفصل و جداگانه به آن میپردازیم  تنظیم زمان بندی زیرنویس است . اگر زیرنویس شما کمی جلوتر یا عقب تر از فیلم باشد ، شما باید روی یک صحنه از فیلم توقف کنید (pause) و سپس توسط دو گزینه ای که در منوی  subtitle وجود دارد (Skew backward & forward) زیرنویس را عقب یا جلو برده تا با فیلم مچ و هماهنگ شود. سپس دکمه play را بزنید.

کریستال تمام فرمت های مختلف زیرنویس (subtitle) را پشتیبانی میکند ولی از نظر پشتیبانی فرمت های مختلف فایل های ویدیویی کمی ضعیف است.

KM پلیر (توصیه می شود):

دانلود KMP (حجم دانلود: 16.5 مگابایت) 

نرم افزار Korean Multimedia Player یا به اختصار Kmp ، پلیر نسبتا جدیدی است که قابلیت های فراوانی دارد و برای مصارف حرفه ای طراحی شده است.

Km  یکی از بهترین ها در نوع خودش است (شاید هم بهترین) و بر خلاف کریستال پلیر طیف وسیعی از فرمتهای مختلف ویدیویی و صوتی از VCD تا DVD را پشتیبانی میکند و تقریبا قابلیت پخش تمامی فرمت های مالتی مدیا را دارا است و شما با داشتن آن نیازی به پلیر های دیگه پیدا نمیکنید!

اما فعلا ما به معرفی قسمت زیرنویس این پلیر که در بحث ما جای دارد میپردازیم. نحوه کار تا حد زیادی به کریستال پلیر شباهت داره ، بنابراین کمی خلاصه تر آن را بیان میکنیم.

پس از این که فایل فیلم خود را پلی کردید روی آن کلیک راست کرده و سپس نشانگر موس خود را روی Subtitle ببرید تا زیر منوی جدیدی باز شود و سپس از آن گزینه Load subtitle یا کلید های ترکیبی Alt+O را بزنید و سپس فایل زیرنویس خود را از هر کجا و با هر اسمی انتخاب کنید.

همانطور که میبینید در زیر منوی Subtitle تنظیمات خیلی خوب و پیشرفته ای در اختیار شما قرار میگیره مثل جلوه های زیرنویس ، موقعیت آن ، حالت استفاده از چند زیرنویس به صورت همزمان و... که در صورت لازم میتونید اون ها را امتحان کنید. اما مهمترین آنها در تصویر با نقطه قرمز رنگ مشخص شده : با استفاده از Font Size میتوانید اندازه متن زیرنویس خود را تغییر دهید تا براحتی قابل خواندن باشه. ولی اگه Subtitle Explorer رو بزنید پنجره زیر براتون باز میشه که قابلیت های زیادی رو در اختیار شما میگذارد.

در این پنجره شما میتوانید در قسمت font face قلم خود را انتخاب کنید ، زمان بندی کنید ، متن رو ویرایش کنید و.... اما لطفاً چند لحظه صبر کنید؛

نکته جالبی که در مورد KMP وجود داره اینه که در اکثر مواقع (تقریبا همیشه) شما اصلا نیاز به تغییر قلم (فنت) نخواهید داشت و فقط کافیست تا فایل زیرنویس خود را انتخاب کرده و open را بزنید. در مورد بقیه موارد هم که شما اصلا نیازی به آنها پیدا نمیکنید.

پس شخصا تاکید می کنم که اگر وارد نیستید و حوصله اش رو ندارید به هیچ عنوان این پنجره رو باز نکنید و با اون     " ور "  نرید!

نگاهی به Subtitle Workshop :

دانلود SubtitleWorkshop (حجم دانلود:  1.06 مگابایت)  

خوب خسته نباشید! شما اکنون میتوانید به سادگی و با استفاده از هر روش و پلیری که مایلید فایل زیرنویس خود را مشاهده کنید و تغییراتی را هم روی اون اعمال کنید.

اما بعضی مشکلات در استفاده از زیرنویس ممکنه پیش بیاد که در اون صورت باید از برنامه های حرفه ای تری که مخصوص آن است برای رفع آنها استفاده کنید.

شاید در نگاه اول این طور به نظر برسه که برنامه Subtitle Workshop برای کسانی که میخواهند از زیرنویس ها استفاده کنند مهم نباشه ، اما حقیقت اینه که هر کسی که با زیرنویس سرو کار داره باید به تناسب نیازش با این برنامه آشنایی داشته باشه.

در این جا هم قصد نداریم تا به طور حرفه ای این برنامه را آموزش بدیم و فقط قسمت هایی که به بحثمون مربوط میشه رو بررسی میکنیم .

این برنامه که کاملا رایگان است یکی از پر کاربرد ترین نرم افزارها در زمینه ایجاد زیرنویس است و کار با آن بسیار ساده است.

تنظیم زمان زیرنویس (زمانبندی ):

یکی از بزرگترین مشکلات برای کسانی که از فایل های زیرنویس استفاده میکنند عدم هماهنگی زیرنویس با دیالوگ های فیلم است . گرچه این مشکل در حد جزیی با پلیر هایی که معرفی شد قابل حل است ولی در اکثر مواقع شما مجبور به استفاده از این برنامه هستید.

چون 2 مشکلی هم که بعدا بررسی میکنیم به این قسمت بستگی داره ، پس اول از همه مطرحش میکنیم.

ممکنه خیلی وقتها پیش بیاد که فیلم شما با ورژنی که زیرنویس طبق اون تنظیم شده متفاوت باشه و در  نتیجه فیلم و زیرنویس نا هماهنگ میشند. مثلا فیلم شما چند تا صحنه کم یا زیاد داره ، یا تبلیغاتی در اول فیلم شما هست که تو ورژن اصلی نیست و یا بالعکس ...

در این مواقع باید برنامه Subtitle workshop رو نصب کنید و بعد از باز کردن از منوی فایل گزینه Load subtitle رو  بزنید و فایل زیرنویس رو انتخاب کنید.

حالا از منوی Movie گزینه Open رو بزنید و فیلم مورد نظرتون رو انتخاب کنید.

توجه: برای این که تمام فایل ها نشون داده بشند این عبارت رو در قسمت File name تایپ کنید ؛ « *.* »

حالا فیلم شما با زیرنویس نشون داده میشه.

اول سعی کنید که از جملات ابتدایی فیلم یکی رو تشخیص بدید. مثلا اولین جمله فیلم میگه سلام  یا آفای .. که البته تشخیص دادنش هم راحته!

حالا این جمله رو با یک بار کلیک چپ کردن موس انتخاب کنید و قبل از این که این جمله در فیلم ادا شود (در حد چند میلی ثانیه) دکمه Pause رو بزنید و بعد آخرین دکمه در کنترل پنل که با S نشون داده شده را بزنید که به ترتیب در تصویر نشان داده شده است.

وقتی آخرین دکمه رو بزنید (که در تصویر با شماره 3 نشان داده شده است) پنجره جدیدی باز میشود ، وقتی پنجره باز شد گزینه کنسل رو انتخاب کنید.

خوب وقتی کنسل رو زدید حالا یک جمله دیگر از انتهای فیلم رو به همان روش انتخاب کنید ؛ یعنی ابتدا جمله رو انتخاب کنید و سپس قبل از این که زمان ادای این جمله در فیلم برسه (در حد چند میلی ثانیه) فیلم را متوقف کنید و سپس آخرین دکمه (S) رو بزنید.

اما این بار وقتی که پنجره باز شد گزینه Adjust  به معنی تنظیم کردن رو بزنید .

بد نیست که این جا قبل از نتیجه گیری به چند تا نکته توجه کنیم. همون طور که میبینید جمله اول شما که از اول فیلم انتخاب شده بود نشون داده شده است. به دو ستون Old time و New time هم توجه کنید. همین طور در مورد جمله دوم که از انتهای فیلم انتخاب شده.

بعد از این که این مراحل رو انجام دادید و دکمه Adjust رو زدید زمان تمامی زیرنویس هایی که بین این دو جمله قرار داشتند تغییر کرده و چون این دو جمله از ابتدا و انتهای فیلم انتخاب شده بودند کل زیرنویس شما با فیلم هماهنگ شده است. به همین سادگی !

توجه : اگه بخواهیم زمان بندی رو به چیزی تشبیه کنیم ، زیرنویس ها رو به صورت یک زنجیر فرض کنید که هر خط یکی از حلقه ها رو تشکیل میده. زمانی که شما دو جمله ابتدا و انتها رو تعیین میکنید مثل این میمونه که ابتدا و انتها ی زنجیر رو تعیین میکنید و زمانی که Adjust رو میزنید مثل اینه که انتهای زنجیر رو میکشید و به محل جدیدی انتقال میدید. در این صورت تمام حلقه های زنجیر یا همون زیرنویس ها به محل جدیدی منتقل میشند و با فیلم هماهنگ ومچ میشوند.

اگر به عنوان مثال ابتدای فیلم شما یک تبلیغ باشه که باعث ایجاد ناهماهنگی بین فیلم و زیرنویس شده و یا .. با این روش به راحتی مرتفع میشود. ولی اگر فیلم شما نسبت به نسخه ای که زیرنویس برای آن تنظیم شده  چند صحنه اضافی و یا چند صحنه کم تر داشته باشد ویا 5 دقیقه از آن حذف شده باشد(سانسور) میشه با این کار مشکل رو حل کرد!!؟

شما می توانید طول زنجیری را که با طول فیلم شما تفاوت دارد با کشیدن یا فشار دادن بلند و کوتاه کنید؟! در این صورت باید خطوطی از زیرنویس رو که اضافی هستند حذف کنید و یا اگر کم هستند باید اضافه کنید. یعنی کاملا دستی عمل کنید و بعد روش زمان بندی رو اجرا کنید.

اگر فرد با حوصله ای باشید و کمی وقت بگذارید به احتمال زیاد موفق میشوید.

جدا کردن زیرنویس و تبدیل کردن آن به چند بخش :

بیشتر فایل های زیرنویسی که وجود دارند برای نسخه کامل فیلم تنظیم شده اند. یعنی تمام زیرنویس فیلم در یک فایل و به صورت یکپارچه وجود دارند. این در حالی است که شما ممکنه از نسخه وی سی دی استفاده کنید ، بعضی اوقات هم پیش می آید که در کانورت کردن ، فایل به چند بخش تقسیم میشود و فیلم به دو بخش یا بیشتر تبدیل میشه!

در این جور مواقع کافیست که روش زیر را دنبال کنید ؛

ابتدا فایل زیرنویس رو باز کنید و CD اول فیلم رو همان طور که قبلا توضیح داده شد پخش کنید. حالا باید ببینید که     سی دی اول تا کجا ادامه داره .مثلا سی دی اول 45 دقیقه از فیلم رو در بر داره و آخرین جمله ای که در آن بیان میشود در دقیقه 44 است و میگوید (مثلا!) دوباره میبینمت. حالا این جمله رو در زیرنویس ها پیدا کنید و شماره ای که در کنار اون(اولین ستون سمت چپ که به ترتیب از 1 شروع شده) نوشته شده را به خاطر بسپارید  و بعد از منوی Tools گزینه Split subtitle رو بزنید تا پنجره جدیدی باز شود و سپس از پنجره باز شده Item number رو علامت بزنید.

در قسمت Item number شماره ای را که ذکر شد (شماره جمله مورد نظر که به خاطر سپرده بودید!) وارد کنید و آدرس جایی که میخواهید فایل های جدید در آن قرار گیرد را تعیین کنید و سپس Split  رو بزنید.

در ضمن برنامه به طور خودکار فایل های جدید رو نامگذاری میکند و اگر نخواستید خود نیز این کار رو میتوانید انجام دهید.

بهتر است گزینه  Recalculate time values علامت زده شود.

بعد از زدن دکمه  Split ، از جایی که شماره ی آن وارد شده زیرنویس میشکند و شما برای هر دیسک خود فایل زیرنویس جداگانه ای خواهید داشت که فقط کافیست آن ها را طبق روشی که در قسمت زمان بندی گفته شد تنظیم کنید. البته اکثرا ، فقط باید برای قسمت دوم این کار رو انجام بدید.

اگر هم فیلم شما بیش از دو قسمت بود باید تعداد جملات هر قسمت را تشخیص داده و زیرنویس را تقسیم کنید.

مثلا تا جمله 900 برای قسمت اول .حالا همون طور که گفته شد زیرنویس را از این خط بشکنید. مجددا بخش دوم زیرنویس رو بازکنید که البته از شماره 1 دوباره شروع میشود. تعداد جملات قسمت دوم فیلم را تشخیص داده و فایل را از همان جا بشکنید وبه همین ترتیب برای بقیه.

سپس زمان بندی کنید. توجه کنید در این صورت باید فایل هل رو خودتون نام گذاری کنید تا مشکلی پیش نیاد.

متصل کردن زیرنویس ها (زیرنویس چند قسمتی در حالی که فیلم یک تکه است):

این مشکل خیلی کم پیش میاد ، چون دیگه زیرنویس ها رو فقط برای 1 دیسک تنظیم میکنند. ولی اگه با این مشکل مواجه شدید روش زیر رو دنبال کنید؛(دقیقا به همین صورت)

ابتدا هر قسمت رو با زمان خودش در فیلم تنظیم کنید(زمان بندی) کنید. حالا شما زیرنویسی رو در اختیار دارید که از نظر زمانی مشکلی نداره و فقط از هم جدا هستند.

از منوی Tools گزینه Join subtitle رو بزنید و در پنجره باز شده فایل ها رو به ترتیب زمانشون Add (اضافه) کنید.

(بعضی از افراد اشتباها زیرنویس مربوط به آخر فیلم رو اول اضافه میکنند )

مهم : دقت کنید که گزینه Recalculate time values  انتخاب نشده باشد.(علامت نداشته باشد) در غیر این صورت زحمات شما هدر میرود. چون شما قبلا زمان بندی رو برای هر بخش انجام داده اید.